PADVINDERSPOST

Tekst Gerard Vink 

 Dit artikel is gepubliceerd in Verzamelkrant nummer 356 (november 2019)
 Klik hier voor de originele versie

Vlak na de Tweede Wereldoorlog was het in veel Nederlandse steden een chaos. Dit kwam door het machtsvacuüm dat ontstond na de Duitse capitulatie. Het duurde vaak enkele dagen voordat geallieerde troepen arriveerden om het gezag van de Duitsers over te nemen, en ook de in der haast gevormde Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten waren vaak niet bij machte een effectief gezag uit te oefenen.

De Padvinderij bood in deze dagen de bevolking hulp waar het kon en hielp waar het nodig was. Ze fungeerden voor de geallieerde troepen als gids, verstrekten voedsel en hielpen het Rode Kruis. In sommige plaatsen, waar de Posterijen nog onvoldoende functioneerden, verzorgden zij ook de postdienst. Dit soort Padvinderspostdiensten werden opgericht in o.a. Amsterdam, Apeldoorn, Gouda, Nijmegen en Rotterdam, en fungeerden slechts enkele dagen of hooguit enkele weken.

Ondanks het feit dat er volgens het beschikbare archief- en bronnenmateriaal vermoedelijk enkele tienduizenden poststukken op deze manier besteld zijn, zijn er tot nu toe slechts enkele honderden teruggevonden. In een doosje poststukken dat ter veiling werd aangeboden bij Corinphila Veilingen te Amstelveen, werden twee bijzondere, nog niet bekende, exemplaren aangetroffen. Beide zijn verzonden door schaakboekenschrijver Dr. M. Niemeijer te Wassenaar op 17-5-1945, en beide hebben een buitenlandse bestemming, hetgeen voor dit soort poststukken hoogst zeldzaam is; minder dan 10 exemplaren bekend.

Curieus is dat beide exemplaren nooit de geadresseerden bereikt hebben. Het eerste exemplaar, verstuurd naar Londen, heeft als aantekeningen Demolished en Maison Démolie (huis verwoest), en kon dus fysiek niet bezorgd worden. Het tweede exemplaar, verstuurd naar Reykjavik, kwam vermoedelijk niet verder dan Breda (waar veel van de door de padvinders verzamelde post verder gestuurd werd), omdat men daar geen mogelijkheid zag de brief op korte termijn naar IJsland verder te zenden, ging hij retour naar de afzender.

Beide padvindersbrieven kwamen in september bij Corinphila onder de hamer: de brief naar Engeland werd verkocht voor € 650, de brief naar IJsland voor € 1000 (beide zonder opgeld).